Căng thẳng thương mại Trung Quốc và Ca-na-đa leo thang
Ngày 13 tháng 8 năm 2025 đánh dấu một bước ngoặt mới trong quan hệ thương mại giữa Trung Quốc và Ca-na-đa, khi cả hai quốc gia đồng loạt đưa ra các biện pháp phòng vệ thương mại nhằm đáp trả lẫn nhau. Trong khi Trung Quốc tuyên bố áp thuế chống bán phá giá tạm thời lên tới 75,8% đối với hạt cải dầu (canola) nhập khẩu từ Ca-na-đa, thì Ca-na-đa trước đó đã áp thuế lên đến 40% đối với xe điện Trung Quốc, khiến căng thẳng song phương gia tăng đáng kể.
Theo Bộ Thương mại Trung Quốc, cuộc điều tra chống bán phá giá đối với hạt cải dầu Ca-na-đa bắt đầu từ tháng 9 năm 2024 và phát hiện rằng sản phẩm này được trợ giá mạnh từ chính phủ Ca-na-đa, gây ra cạnh tranh không công bằng trên thị trường Trung Quốc. Hạt cải dầu là nguyên liệu quan trọng trong sản xuất dầu thực vật và thức ăn chăn nuôi, đặc biệt trong ngành nuôi trồng thủy sản. Ca-na-đa hiện là nhà cung cấp chính cho Trung Quốc, với kim ngạch xuất khẩu lên tới 5 tỷ đô-la Ca-na-đa trong năm 2024. Việc áp thuế cao như vậy được giới phân tích nhận định sẽ khiến hoạt động nhập khẩu gần như bị đình trệ, gây ảnh hưởng lớn đến chuỗi cung ứng nông sản toàn cầu.
Ngay sau tuyên bố của Trung Quốc, giá hợp đồng tương lai hạt cải dầu trên sàn ICE giảm mạnh 6,5%, xuống mức thấp nhất trong vòng 4 tháng. Trong khi đó, các nhà xuất khẩu từ Úc – quốc gia sản xuất hạt cải dầu lớn thứ hai thế giới – có thể tận dụng cơ hội để quay lại thị trường Trung Quốc sau nhiều năm gián đoạn.
Ở chiều ngược lại, phía Trung Quốc đã lên tiếng chỉ trích gay gắt việc Ca-na-đa áp thuế chống bán phá giá đối với xe điện Trung Quốc. Trung Quốc cho rằng đây là hành động mang động cơ chính trị, không dựa trên bằng chứng thực tế, và phá hoại nghiêm trọng quan hệ kinh tế song phương. Trung Quốc cảnh báo sẽ có biện pháp đáp trả thích đáng nếu Ca-na-đa không rút lại quyết định, đồng thời kêu gọi Ca-na-đa duy trì sự độc lập trong chính sách thương mại, tránh bị lôi kéo vào cuộc đối đầu công nghệ do Hoa Kỳ dẫn đầu.
Cuộc đối đầu thương mại giữa hai quốc gia không chỉ ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp chủ chốt mà còn phản ánh sự phức tạp ngày càng gia tăng trong quan hệ kinh tế toàn cầu, nơi các biện pháp bảo hộ đang được sử dụng như công cụ chiến lược thay vì chỉ là biện pháp phòng vệ.
